Bart Hiddinga van de theetuin uit Vierakker

Van meelmaalderij tot botanisch paradijs

Bart achter de toonbank

In de meer dan 100 jaar oude meelmaalderij in Vierakker is sinds jaren de theetuin van Bart Hiddinga en Rikjan Omvlee gevestigd. De monumentale maalderij ademt historie en is nu een prachtige sfeervolle horecagelegenheid. In het woonhuis was vroeger een kruidenierswinkeltje gevestigd, een zwart-wit foto aan de muur getuigt nog van die tijd. Het oorspronkelijke uniforme, groene grasland van zo’n 1,6 hectare is omgetoverd tot een waar botanisch paradijsje.

Voor de muziek uit

Bart Hiddinga vertelt: “Toen wij in 2008 de kans kregen de oude maalderij te kopen, hebben we de eerste jaren flink de handen uit de mouwen gestoken. We hebben het woonhuis verduurzaamd en het van boven tot onder aangepakt. Zo is er een warmtepomp gekomen die met grondwater ons huis koelt en verwarmt. We hebben natuurlijk alles geïsoleerd en ++ ruiten geplaatst. Dat was een goede leerschool voor ons, want we liepen met onze verduurzaming een beetje voor de muziek uit.“

Heerlijk vertoeven in de tuin

“Toen we het woonhuis goed en wel af hadden, zijn we gaan denken over de tuin en de maalderij. Ik was toentertijd beleidsadviseur bij de provincie Overijssel op het gebied van Landbouw en Milieu. In 2014 ben ik gestopt met deze baan en zijn we met onze theetuin begonnen.“

De theetuin is een gezellige, gastvrije uitspanning waar duurzaamheid hoog in het vaandel staat en waar men heerlijk in de tuin kan vertoeven. De theetuin moet het voornamelijk hebben van groepen, maar ook wandelaars weten de pleisterplaats goed te vinden. Helemaal nu het FierePad bij de theetuin start en eindigt. Dat wandelpad is onlangs door Levend Landschap Vierakker aangelegd. Het voert 12 kilometer lang door weilanden en bossen en langs de vele sloten en beken van Vierakker.

Levenswerk

De tuin is zo’n beetje het levenswerk van Bart en Rikjan. Bart: “Voor de tuin hebben we de tijd genomen en dingen gewoon laten gebeuren. Het is belangrijk te weten op welke grond je tuiniert en om de plek eerst goed te leren kennen.” Biodiversiteit vinden ze allebei erg belangrijk. Daarom zijn ze gelijk gestopt met het bemesten van het grasland en ook bestrijdingsmiddelen kwamen er niet meer aan te pas. Het achterste deel hebben ze laten groeien, daar maaien ze alleen een paadje door. Dat deel van de tuin ligt er nu prachtig bij en kent een variëteit aan grassen, kruiden en planten. Bart: “We hebben een brede singel (struikenrij) rondom ons land aangelegd. Tot ons plezier zagen we daar als snel veel vogels in, die vinden daar veiligheid en voedsel. Wat dat betreft is een kaal grasland totaal ongeschikt voor vogels en andere dieren. Een bosje is dan al iets, dan hebben ze in ieder geval een schuilplek.”

In de schaduw van de bomen

“We hebben ook ons stukje bos uitgedund, dat was hard nodig. De bomen die er nu staan hebben de ruimte en kunnen goed groeien. Die bomen zijn trouwens heerlijk met de hete zomers van tegenwoordig. We hebben geen parasols nodig, de zitjes staan lekker in de schaduw. Onze vijver vind ik erg mooi, we doen daar weinig aan maar het is een fijn plekje in onze tuin. We zijn nooit klaar met onze tuin, er is altijd wel wat te doen. Ik ben er heel tevreden over. Helemaal als je ziet dat mensen blij worden als ze hier zijn.”

Koolmeesjes blij met bladluis

Bart: “Het is wel grappig. We krijgen vaak bezoek van tuinclubs en de meeste vragen gaan dan over tuinproblemen. Het is echter pas een probleem als je dat er zelf van maakt. Grijp niet te veel in en probeer niet te veel te sturen, dat levert de mooiste resultaten op. Wij hebben natuurlijk ook bladluis op onze planten, maar we zien dat niet als een probleem. Koolmeesjes en pimpelmeesjes zijn er blij mee. Tuinieren moet geen gevecht tegen de natuur zijn. Je moet jezelf afvragen of het echt een probleem is of dat jij er een probleem van maakt. Dus mijn advies: laat het gaan, observeer wat er gebeurt en geniet ervan!”

Steenmarters, hazen, dassen en reeën

kippen in het struikgewas

“We hebben een nachtcamera en het is heel leuk om te zien welke dieren er ’s nachts allemaal rondscharrelen. Zo zagen we steenmarters, dassen en hazen. Achter op het grasland zien we af en toe reeën. Op de zolder van de maalderij zit een kerkuil. Dat is waarschijnlijk een fijn plekje, want we hebben overal nestkasten hangen, maar daar gaan ze niet nestelen. En gelukkig zien we veel insecten en vlinders. Een vlinderdeskundige was zelfs heel enthousiast over de soorten vlinders die hij in onze tuin zag.”

Van rietsuiker naar bietsuiker

Bart is altijd bezig een duurzame oplossing voor iets te vinden en te kijken of het nog beter kan. “Het blijft ingewikkeld om verschillende dingen met elkaar te vergelijken en dan tot de beste keuze te komen”, geeft hij aan. “Zo kregen onze gasten eerst biologische rietsuiker bij de thee of koffie. Maar die rietsuiker wordt helemaal uit Zuid-Amerika per schip overgebracht naar Nederland. Ook is er veel water nodig voor de productie. Daarom hebben we nu gekozen Groningse bietsuiker. Dat is een beter alternatief.”

Nog lang niet klaar

Theater in de tuin

Bart en Rikjan zijn nog lang niet klaar. “Ons volgende project wordt het verbouwen van de maalderij. Dat is hoognodig om te voorkomen dat het instort. Als het hard waait kijk ik altijd een beetje zenuwachtig of het ontluchtingstorentje wel blijft staan”, lacht Bart. Ook deze verbouwing willen ze zo duurzaam mogelijk uitvoeren. Naast het verduurzamen willen ze boven in de maalderij een vergaderruimte maken. Dat is een grote investering, want het is een gemeentelijk monument en dat betekent een extra uitdaging.“