Houtwallen, singels en struwelen: parels van het platteland!

’t Onderholt werkt hard aan behoud van ons mooie buitengebied

Van links naar rechts: Paul Seesing (manager), Arjen Heerink (coördinator), Wilfried Berendsen (coördinator) en Egbert Harmsen (voorzitter bestuur).

Het is een gezellige drukte in het kantoor van ’t Onderholt aan de Enzerinckweg in Vorden. Er is een vergadering gaande, de telefoon rinkelt en de voorzitter, Egbert Harmsen, wipt even binnen. Het kantoor is prachtig gelegen in het buitengebied van Vorden. Achter het kantoor strekt zich een romantisch hooiland uit, links liggen twee poelen en rechts staat een majestueuze kastanjeboom.

Projecten voor het landschap

Arjen Heerink is bijna twee jaar geleden begonnen als coördinator van ’t Onderholt. Een geweldig leuke baan, geeft hij aan. “De belangrijkste taak van mij is het begeleiden en opzetten van projecten gericht op behoud en ontwikkeling van landschappen. Dat doe ik samen met mijn collega van het eerste uur: Wilfried Berendsen. Naast nog enkele collega’s op kantoor is er een enthousiaste werkploeg van 15 à 16 boeren uit de omgeving actief om de projecten uit te voeren.”

Houtwallen, singels, hagen en struwelen

Patrijzenmengsel

’t Onderholt bestaat ruim 20 jaar en het doel van de vereniging is tweeledig. Ten eerste dat er zoveel mogelijk agrarische natuur bij komt of behouden blijft. Bij agrarische natuur gaat het om landschapselementen die beeldbepalend zijn en een functie hebben. Die van oudsher om een boerderij aanwezig waren, zoals houtwallen, singels, hagen en struwelen. De vereniging biedt daarnaast boeren de mogelijkheid om hun bedrijfsvoering in de wintermaanden aan te vullen met deze kleinschalige en veelzijdige werkzaamheden. Het onderhoud en beheer van het landschap vindt namelijk vooral in de wintermaanden plaats. Dan staan de sapstromen van bomen en struiken stil en kan er veel gedaan worden. De boeren hebben het dan rustig en vinden het mooi om op deze manier aan het landschap te werken.

Bedreiging kleinschaligheid

Vervallen singel

“Een van de belangrijkste oorzaken van de aantasting van het landschap is de bedreiging van de kleinschaligheid”, geeft Arjen aan. “Het versterken van landschapswaarden levert daarbij geen inkomsten meer op en kost veel geld. Maar, alle onderdelen van het landschap hebben onderhoud nodig. Als dit niet gebeurt valt bijvoorbeeld een houtwal uit elkaar en blijven er helaas slechts een paar bomen over. Doordat dit op zo’n grote schaal gebeurt, wennen mensen aan dit beeld en beseffen ze niet hoe het er uit zou moeten zien. Zo’n houtwal met bomen moet aan de onderkant dicht zijn en schuilgelegenheid bieden voor dieren.”

Ook goed voor biodiversiteit

Poel

’t Onderholt is niet direct gericht op het verbeteren van de biodiversiteit, maar dat is wel een mooie bijvangst. Zo wordt door de aanleg van bosjes en struwelen fijnstof opgevangen, zorgen poelen voor het vasthouden van water, is de grond minder stuifgevoelig door hagen en heb je door akkerranden minder last van plaagdieren. Een goed onderhouden landschap zorgt voor een betere biodiversiteit. Een win-winsituatie dus.

Voor boeren en burgers

Hooiland

“Wij krijgen vragen binnen van boeren en burgers. Juist de laatste jaren zien we een toenemende vraag komen van mensen die vanuit het westen hier zijn komen wonen. Ze hebben eerst de tijd genomen om de woning op te knappen en bedenken zich nu wat ze met de grond gaan doen. Ze willen er iets mee, maar weten niet goed hoe ze dat moeten aan pakken. Soms hebben ze een beetje moeite met het Achterhoekse dialect, maar vaak zijn ze onder de indruk van hoe hard de werkploeg werkt.”

“Boeren weten ons ook nog steeds goed te vinden. Een boer heeft vaak minder begeleiding nodig. Hij heeft een haag van 100 meter nodig en kan veel zelf. De nieuwe burgers hebben veel meer vragen en willen meer hulp bij de uitvoering. Ook proberen we over en weer begrip te kweken tussen de boeren en de burgers. Burgers begrijpen soms niet goed waarom een boer bepaalde dingen doet. Dat leggen we dan uit. Met boeren praten we over een andere manier van landschapsbeheer, die soms beter is.”

Zonnebloemenlint

Zonnebloemlint

“Een succesvol project dat nu zelfstandig is geworden, is de jaarlijkse aanleg van een zonnebloemlint. Mensen vinden het prachtig zo’n rand van zonnebloemen en het maakt ze ook bewuster van hun omgeving. Het doel is om in de Achterhoek 100 kilometer te zaaien. Doneren voor aankomend jaar kan trouwens via https://zonnebloemlint.nl. Daarvan wordt elke euro afkomstig uit Bronckhorst ook echt in Bronkhorst gezaaid! Voor de gemeente Bronckhorst is verder het project ‘Een boom mot kun’n’ uitgevoerd, voor de aanplant van monumentale bomen. Maar liefst 400 bomen zijn daarvoor aangevraagd.”

Duurzame rasterpalen

De wintermaanden zijn het drukst, in de zomer zijn de boeren thuis aan het werk. Op dit moment is ’t Onderholt vooral bezig met het verwerken van de administratieve rompslomp van de winteractiviteiten. Toch wordt ook nu nog gewerkt op het land. De laatste bloemenweides en akkerranden worden ingezaaid en rasters worden geplaatst.  Duurzaam, want de rasterpalen zijn gemaakt van hout dat door kappen en snoeien vrijkomt.

In de komende zomermaanden gaat Arjen lekker aan het werk op de boerderij van zijn ouders. Stro maken van graan voor paardenhouderijen. “Het is dan vaak lekker weer, de oogsttijd geeft altijd wel reuring op het erf en het is mooi werk!”, lacht hij.

Wil je met eigen ogen het resultaat van de inspanning van ’t Onderholt bewonderen? Doe dan op 18 juni mee met de fietstocht door het fraaie landschap!

De fietsroute is ca. 25 km lang en er zijn wandeltochten van ca. 3 km voor degene die graag zijn of haar wandelschoenen wil aantrekken. Langs de route zie je het resultaat van de inzet van de werkploeg op landgoederen, tuinen en erven en ontdek je de mooiste plekjes in het werkgebied van ‘t Onderholt. De fiets- en wandeltocht zijn georganiseerd ter gelegenheid van het 10-jarig bestaan van de VALA (Vereniging Agrarische Landschap Achterhoek), waar ’t Onderholt deel van uitmaakt.

Meer info: http://www.onderholt.nl/fietstocht-ter-ere-van-10-jaar-vala

Deelname is gratis, opgave in verband met eten en drinken is gewenst via info@onderholt.nl. U bent van harte welkom!

Voor € 25,- per jaar lid kun je lid worden van ’t Onderholt. Zo blijf je op de hoogte van de activiteiten en draag je een steentje bij aan het behoud van onze prachtige omgeving.