Het verhaal van Jan Willem uit Halle

Jan Willem Vlaanderen geniet van de rust in het buitengebied. Hij heeft een uniek project. Met een warmtepomp haalt hij warmte-energie uit zijn eigen vijver. Op een prachtige plek in het buitengebied van Halle woont de familie Vlaanderen. Rond de voormalige boerderij is het een oase van groen, met onder andere een enorme poel. Een poel die Jan Willem Vlaanderen ook nog eens weet te benutten voor de verwarming van het huis.

Oude boerderij

In de prachtige keuken lijkt het alsof de terrazzovloer en oude gietijzeren radiatoren er altijd al hebben gezeten. Het is echter schijn. Waar oorspronkelijk een houten vloer zat, zit nu een nieuwe vloer inclusief isolatie en vloerverwarming. En de radiatoren: die heeft Jan Willem later gekocht en zijn meer voor de sier. Al doen ze overigens nog gewoon dienst.

Zo’n 32 jaar geleden kochten Jan Willem en zijn vrouw de oude boerderij uit 1937. Met een hele smalle spouw en plaatselijk wat isolatie aan de binnenkant zijn de muren maar minimaal geïsoleerd. Het hoort bij het huis. Tegen de onderkant van het dak zorgt 8 tot 10 cm glaswol wel voor een goede isolatie. Ook alle vloeren in de woonvertrekken zijn geïsoleerd. In 2018 hebben ze verder nog alle ramen vervangen door nieuwe kozijnen met isolatieglas. Het lijken overigens schuiframen, maar schuiven doen ze met het zware HR++-glas niet meer.

Warmtepomp

In 2018 hebben Jan Willem en zijn vrouw de overstap naar een warmtepomp gemaakt. “Ik wilde geen luchtwater-warmtepomp, vanwege het geluid dat deze maken”, vertelt Jan Willem. “In eerste instantie heb ik offertes opgevraagd voor een warmtepomp met 2 diepteboringen. Toen ben ik verder gaan denken. Waarom eigenlijk geen warmte halen uit oppervlaktewater? Ik dacht, als je met een horizontale collector warmte uit de grond kunt halen, dan kan dat toch ook uit water? Het was in Nederland nog maar een paar keer toegepast en dan alleen in stromend water,” vertelt hij verder. Omdat er in Nederland nog bijna geen kennis over was, belde hij zelfs nog met iemand in Amerika om ervaringen uit te wisselen. Waarna hij de knoop doorhakte. In mei 2018 was hij zover om met zijn waadpak aan de poel in te gaan.

De poel is zo’n 150 bij 50 meter groot. Ook zonder het gedeelte dat in de zomer droogvalt, was het oppervlak groot genoeg. Maar liefst 700 strekkende meters aan ethyleenslang heeft Jan Willem met behulp van stenen laten afzinken. Door de slangen stroomt nu glycol, een vloeistof die gemakkelijk de beschikbare warmte uit het water opneemt. Deze supergrote warmtewisselaar is vervolgens met slangen door de grond verbonden met de nieuwe warmtepompinstallatie, die een plek kreeg op de zolder boven de oude deel.

De elektriciteit voor de warmtepomp en andere elektrische apparaten komt sinds zeven jaar van 18 zonnepanelen van 250 Wattpiek, op het dak van de schuur. Samen wekken ze zo’n 4.500 kWh op. Niet genoeg voor alles, maar wel voor een groot deel van het elektriciteitsverbruik.

Voorlopers nodig

Jan Willem en zijn vrouw hebben inmiddels de eerste winter achter de rug. “Prima” is het enige woord dat Jan Willem hiervoor nodig heeft. Van 120 euro per maand zijn ze nu naar 50 euro per maand gegaan. “De totale investering was zo’n 15.000 euro. Ik geloof nooit dat we dat terug gaan verdienen. Maar je moet soms een beetje idealistisch zijn’, vindt Jan Willem. En: “Je hebt nu eenmaal voorlopers nodig om de boel op gang te krijgen.”