Klimaatvriendelijke tuin in de maak

Huub en Joke de Boer-Stam uit Zelhem zijn hele enthousiaste Bokashi-makers. Met veel plezier laten ze hun tuin zien waar de Bokashi gemaakt wordt.

Bokashi is een soort compost, maar dan net wat anders. Iedereen kan dit maken.

Huub legt uit: “Het is heel simpel. Je hebt een bokashi-emmer nodig en daar kun je alles indoen. Etensresten zoals schillen, stronkjes en kliekjes, maar ook tuinresten. Alles kan, als het maar vers is en niet aan het rotten is.

Als je de afval in de emmer doet, dan moet je het even goed aanstampen zodat de lucht eruit gaat. Dan gaat er een deksel op, zodat de emmer luchtdicht blijft. Daarbij strooi je wat kaf bij, van het koren. Zo’n zak kaf krijg je bij de emmer meegeleverd.

Keukenafval in de emmer.

De kaf en de luchtdichtheid zorgen ervoor dat de etensresten niet rotten, maar gaan fermenteren. Net zoals zuurkool gemaakt wordt, zeg maar. En dat is het eigenlijk.

Bokashi geweldig voor de planten

Joke verzorgt de kamerplanten met een mengsel van bokashiwater.

Joke vult aan: “Onderin de emmer ontstaat vocht, dat moet je er eens in de week uit tappen. Maar dat moet je niet weggooien, want als je dat verdunt met water is het geweldig voor de planten, ze groeien dan als kool! Dat zie je wel aan onze boerenkool. Maar ook onze kamerplanten geven we Bokashiwater, een kamerplant is al 50 jaar oud en die heeft er nog zo mooi en vol uit gezien.“

Blij in Zelhem

Huub en Joke zijn in juli dit jaar vanuit Amsterdam naar Zelhem verhuisd. Huub zegt: “We zagen dit huis op Funda en ik werd er gelijk verliefd op! We hebben het gekocht en Joke is ondertussen verliefd geworden op Zelhem. We zijn wel gepensioneerd, maar zijn heel druk, haha, bijvoorbeeld met de 10 klein- en 7 achterkleinkinderen.” Huub doet ook mee met het midwinterhoornblazen en Joke is op woensdagmiddag in de weer bij het open atelier van ’t Smedekinck. “We vinden het heel prettig wonen hier, het voelt nog steeds als vakantie”, zegt Joke.“ Als we uit het raam kijken en we zien alle vogeltjes en insecten in de tuin rondvliegen, dan worden we helemaal blij.”

Tuin op de schop

De regenpijp is afgekoppeld en loopt via de container naar de wadi in de tuin.

In de tuin wordt niet alleen Bokashi gemaakt, er gebeurt nog veel meer. De regenpijp zowel voor als achter het huis is van het riool afgekoppeld. In de voortuin is een wadi in de maak, waar het regenwater straks in zal stromen. Verder worden in de voortuin nog niveauverschillen aangebracht, die ervoor moeten zorgen dat het water langer wordt vastgehouden. Grote zwarte tegels zijn eruit gehaald, want die houden in de zomer veel warmte vast. Daarvoor in de plaats komen planten. Waar nog wel tegels moeten liggen, zijn ouderwetse stoeptegels teruggebracht, die houden minder warmte vast en laten meer water door. Ook de achtertuin is helemaal op de schop genomen. Een grote container is ingegraven om het water van de regenpijp vast te houden. En in de achtertuin staan natuurlijk de Bokashi-emmers. In het voorjaar moet de hele tuin klaar zijn.

Bokashi goed voor bodemleven

Compost van Bokashi

Na twee maanden is de Bokashi klaar voor gebruik. Je maakt daarvoor een sleuf in de grond doet de Bokashi erin en maakt de sleuf weer dicht. Bokashi biedt niet alleen voeding voor planten en verbetert de structuur van de bodem, maar is ook heel goed voor het bodemleven. Huub geeft aan: “Nu doe ik de Bokashi die klaar is in de compostbak, zo bewaar ik het voor het voorjaar.”

De Bokashi emmer

Zelf Bokashi maken?

Wil je ook aan de slag met Bokashi maken? Dan moet je een set Bokashi-emmers kopen. Je krijgt er altijd twee, omdat je beurtelings de een en daarna de ander gebruikt. Daarbij wordt een zak kaf en een maatbeker geleverd, zodat je gelijk kunt beginnen. Die emmers kun je kopen voor ongeveer € 65,- tot € 70,- Bijvoorbeeld bij: https://www.biogroei.nl of bij https://duurzametuinartikelen.nl.